Agufié(-de-Chavin)
Rosa chavinii
Rosaceae
Àutri noum : Agoulencié, Agrufié, Agoulancié, Grato-quiéu, Tapo-cuou.
Noms en français : Églantier de de Chavin, Rosier de Chavin.
Descripcioun :L'agoufié-de-de Chavin es uno planto proun chanjadisso, mita Rosa canina, mita Rosa montana qu'es un bastard entre li dos meno. La maje part di fueio soun verdalo, mai pas toujour, li pecou di fru mai o mens glandoulous, parié pèr la coulour de la flour etc. Pèr d'ùni, soun de raproucha de Rosa dumalis, pamens l'agoufié-de-de Chavin a ges de péu e li tijo soun bèn verdo.
Usanço :Tóuti lis agufié fan de fru (grato-cuou, agoulènço...), riche en vitamino C e anti-enflamatiéu, que soun bon à manja, majamen en counfituro.
Port : Aubret
Taio : 0,5 à 2 m
Fueio : coumpausado
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Rosa
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 3 à 4 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco : Rosa canina X Rosa montana
Liò : Tepiero roucaiouso
- Orle de bos
- Colo
- Basso mountagno
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Ouroufito-Éuropenco
Ref. sc. : Rosa chavinii Rapin ex Reut., 1861
Sapin(-d'Andalousìo)
Abies pinsapo
Pinaceae
Àutri noum : Sap, Sapino, Sapi, Abet.
Noms en français : Sapin d'Andalousie, Pinsapo.
Descripcioun :Lou sapin-d'Andalousìo trachis naturalamen en Espagno e au Marrò. Au nostre es esta planta pèr lou rebouscage. Sèmblo à nosto sapino, Abies alba, pamens li fueio soun estacado tout à l'entour de la ramo coume uno brosso o un escoubihoun dóu meme biais que la serento. Lou bout di fueio soun un pau pougnènt e li bourroun resinous. Coumpara emé lou sapin dóu nostre e emé la serento que li pigno pendoulon.
Usanço :Dèu agué li mémis usanço que la sapino.
Port : Aubre
Taio : 10 à 30 m
Fueio : aguio escaumo
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Abies
Famiho : Pinaceae
Ordre : Pinales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : ges
Ø (o loungour) enflourejado : 10 à 15 cm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 200 à 1900 m
Aparado : Noun
Abriéu à jun
Liò : Sapiniero
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi : Óurigino mediterrano-Ouèst
Ref. sc. : Abies pinsapo Boiss., 1838